Đăng lại bài viết gốc: “Nghiên cứu Tuân thủ Web3 | Tuân thủ dựa trên nguồn vốn? Phân tích những bế tắc pháp lý toàn cầu của Polymarket và chiến lược sinh tồn!”
Giới thăm dò truyền thống tại Hoa Kỳ chưa từng tưởng tượng đối thủ thay thế mình không phải là trí tuệ nhân tạo, mà chính là một thị trường dự đoán Web3. Trong cuộc bầu cử tổng thống Hoa Kỳ năm 2024, số liệu thăm dò dư luận đều cho thấy Harris vượt trội Trump với khoảng cách an toàn. Tuy nhiên, dự báo trên Polymarket lại trái ngược hoàn toàn—tỷ lệ chiến thắng của Trump luôn bỏ xa Harris. Khi Trump thắng lớn trước Harris, dự đoán của Polymarket đã trở thành hiện thực, đưa nền tảng này lên thành tâm điểm truyền thông.
Đằng sau thành công chớp nhoáng của Polymarket là những thách thức tuân thủ và áp lực quản lý liên tục—rào cản lớn nhất cho việc mở rộng. Đối diện sự giám sát khắt khe của các nhà quản lý toàn cầu, Polymarket đã chủ động xây dựng lộ trình tuân thủ riêng. Bài viết này đi sâu phân tích bối cảnh pháp lý, rủi ro và giải pháp tuân thủ của Polymarket, dựa trên góc nhìn chuyên gia về Web3 và quản lý quốc tế, đồng thời mang tới kinh nghiệm thực tiễn cho nhà sáng lập Web3 trong tương lai.
(CNN đưa tin về sự trỗi dậy của Polymarket trong cuộc bầu cử tổng thống Hoa Kỳ)
Ra mắt năm 2020, Polymarket là nền tảng dự đoán Web3 thế hệ mới dựa trên blockchain, nổi bật với sự minh bạch và phi tập trung. Từ khi vận hành, nền tảng này lập tức trở thành tên tuổi dẫn đầu lĩnh vực thị trường dự đoán. Polymarket bao phủ đa dạng lĩnh vực—từ chính trị toàn cầu, tài chính đến thể thao và các vấn đề văn hóa. Quy mô này không chỉ thu hút đông đảo người dùng mà còn gây phức tạp trong phân loại pháp lý ở nhiều khu vực. Người dùng dự báo trên Polymarket bằng cách mua token cho từng kết quả; các token này giao dịch từ $0 đến $1, giá phản ánh tâm lý chung của thị trường về xác suất của sự kiện theo thời gian thực.
Đóng góp đột phá của Polymarket là biến dự báo thành tài sản kỹ thuật số có thể định giá, giao dịch và sinh lợi—giúp người dùng trực tiếp thu lợi từ quan điểm. Ví dụ, trong bầu cử 2024, token “Trump thắng” tăng từ $0,30 lên $0,92 rồi lên $1,00 ngay khi có kết quả cuối cùng, tái hiện chính xác chuyển biến dư luận và mang lại khoản lợi nhuận lớn cho những người dự báo đúng.
Thành công nhanh của Polymarket trong thị trường dự đoán Web3 đã lôi kéo các quỹ đầu tư lớn. Đến nay, Polymarket đã hoàn thành hai vòng gọi vốn, thu về hơn $70 triệu, với các nhà đầu tư danh tiếng như Vitalik Buterin (đồng sáng lập Ethereum) và Founders Fund của Peter Thiel.
Polymarket gặp khó khăn tuân thủ đầu tiên tại Hoa Kỳ vì các biện pháp cứng rắn của Ủy ban Giao dịch Hàng hóa Tương lai (CFTC). Tháng 1/2022, CFTC phạt Polymarket $1,4 triệu và ban hành lệnh ngừng hoạt động. Theo Đạo luật Giao dịch Hàng hóa, CFTC xác lập hợp đồng sự kiện của Polymarket thuộc diện quản lý. Đạo luật này trao CFTC quyền kiểm soát thị trường hợp đồng tương lai, quyền chọn và hoán đổi.
Khi người dùng có thể đặt cược vào kết quả bầu cử, chỉ số kinh tế hay sự kiện tương tự, CFTC thường xem chúng là quyền chọn nhị phân hoặc hợp đồng hoán đổi, thuộc quyền quản lý phái sinh độc quyền. Thực tế, CFTC coi hợp đồng sự kiện của Polymarket là sản phẩm phái sinh tài chính—không phải cờ bạc—và cho rằng nền tảng này vận hành sàn giao dịch phái sinh chưa đăng ký, chưa thực hiện thủ tục SEF hoặc DCM theo quy định.
(Đạo luật Giao dịch Hàng hóa, Khoản 1a(10): Định nghĩa Quỹ hàng hóa)
Các thị trường dự đoán như Polymarket còn đối mặt xung đột quyền lực giữa liên bang và tiểu bang. CFTC khẳng định quyền lập pháp riêng biệt, trong khi một số cơ quan quản lý cờ bạc cấp bang lại xem thị trường dự đoán là cờ bạc trái phép và khởi kiện. Ngày 27/3/2025, Cơ quan Quản lý trò chơi bang New Jersey ra lệnh ngừng dịch vụ cho Kalshi—đối thủ của Polymarket—do cung cấp đặt cược thể thao chưa cấp phép.
Kalshi phản ứng bằng kiện tụng kéo dài với cơ quan bang. Thẩm phán Edward Kiel phán quyết các sự kiện thể thao của Kalshi thuộc quyền quản lý của CFTC, yêu cầu New Jersey ngừng can thiệp; tuy nhiên, tranh chấp quyền lực liên bang-tiểu bang vẫn chưa được giải quyết triệt để. Sự bất đồng này khiến hệ thống pháp lý cho thị trường dự đoán tại Hoa Kỳ càng khó lường.
Với các nền tảng như Polymarket, việc được chấp thuận liên bang không loại trừ nguy cơ pháp lý và kiện tụng ở cấp tiểu bang. Mô hình quản lý hai tầng này đẩy chi phí tuân thủ tăng cao và làm chậm tiến trình mở rộng trên toàn quốc.
(Lệnh cấm tạm thời thẩm phán Edward Kiel ban hành theo đơn Kalshi chống lại cơ quan quản lý trò chơi)
(Nguyên văn Lệnh cấm tạm thời)
Polymarket cũng phải vượt qua kiểm soát tuân thủ nghiêm ngặt ngoài Hoa Kỳ. Tại EU, quy định MiCA đưa ra tiêu chuẩn cho các Nhà cung cấp Dịch vụ Tài sản mã hóa (CASP), gồm token tham chiếu tài sản, token tiền điện tử và tài sản mã hóa chưa nằm trong luật tài chính cũ. Đáng lưu ý, MiCA không đề cập đến thị trường dự đoán, cho phép các quốc gia áp dụng luật cờ bạc riêng. Dù MiCA tạo ra cơ chế cấp phép chung, các nền tảng dự đoán vẫn đối diện sự kiểm soát rời rạc trên toàn khối.
Từ tháng 11/2024 đến tháng 1/2025, hàng loạt cơ quan châu Âu đã xử lý Polymarket. Ngày 26/11/2024, Thụy Sĩ đưa Polymarket.com vào danh sách đen do vi phạm luật cá cược địa phương. Ngày 29/11/2024, Cơ quan trò chơi Pháp thông báo Polymarket đồng ý chặn người dùng Pháp vì lo ngại tuân thủ khi xuất hiện các sản phẩm “game” trên nền tảng. Đặc biệt, các vụ đặt cược bầu cử Hoa Kỳ của một nhà giao dịch Pháp đã khiến cơ quan này chú ý hơn. Đến ngày 8/1/2025, Bộ Tài chính Ba Lan cũng chặn Polymarket vì dịch vụ cá cược trái phép.
Tóm lại, các nhà quản lý châu Âu thường rất dè dặt với thị trường dự đoán, xếp vào diện cờ bạc và áp đặt chế tài nghiêm ngặt qua luật địa phương.
Singapore kết hợp Đạo luật Dịch vụ Thanh toán và Đạo luật Quản lý Cờ bạc 2022 để giải quyết Polymarket từ góc độ tài chính lẫn xã hội. Cơ quan Quản lý Tiền tệ Singapore kiểm soát chặt dịch vụ token thanh toán số, phát hiện Polymarket chưa cấp phép, có nguy cơ rửa tiền, tài trợ khủng bố cao và thiếu bảo vệ nhà đầu tư cũng như cơ chế giải quyết tranh chấp rõ ràng.
Mặt khác, Cơ quan Quản lý Cờ bạc đánh giá Polymarket là website cờ bạc trái phép theo Đạo luật Quản lý Cờ bạc 2022, đồng thời tiến hành chặn truy cập. Chỉ các nền tảng chính phủ cấp phép (như Singapore Pools) mới được hoạt động trực tuyến. Vì vậy, Polymarket vấp phải hai rào cản: cần giấy phép dịch vụ token số và tránh các quy định nghiêm ngặt về cờ bạc.
(Thông báo chính thức của Cơ quan Quản lý Cờ bạc Singapore về việc chặn Polymarket)
Bảng so sánh toàn cầu cho thấy sự phân hóa rõ nét trong cách quản lý thị trường dự đoán—giữa khung pháp lý tài chính và cờ bạc. Tại Hoa Kỳ, CFTC thường coi thị trường dự đoán là hợp đồng sự kiện theo Đạo luật Giao dịch Hàng hóa, thừa nhận giá trị khám phá thông tin và phòng ngừa rủi ro, song yêu cầu tuân thủ nghiêm ngặt: đăng ký CFTC, quy trình KYC/AML, báo cáo bắt buộc.
Trong khi đó, Thụy Sĩ, Pháp, Ba Lan và Singapore lại xem các nền tảng như Polymarket là cờ bạc trái pháp luật, chặn truy cập, kiểm soát đầu cơ, giảm rủi ro xã hội và quản lý đạo đức. Các nền tảng này phải tuân thủ chế độ quản lý nghiêm ngặt về cờ bạc và bảo vệ người tiêu dùng.
Thách thức lớn nhất của Polymarket là thiếu chuẩn hóa pháp lý toàn cầu, buộc tuân thủ từng quốc gia riêng, khiến chi phí và độ phức tạp tăng mạnh. Sự khác biệt này phản ánh sự cân bằng khó khăn giữa đổi mới tài chính, bảo vệ người dùng và chuẩn mực xã hội.
Polymarket phản ứng với CFTC bằng sự minh bạch, đối thoại chủ động và hợp tác thực chất, nên mức phạt nhận được khá nhẹ. Tháng 1/2022, công ty đạt thỏa thuận, thừa nhận một số giao dịch là quyền chọn nhị phân do CFTC quản lý, đồng thời nộp phạt $1,4 triệu.
Theo thỏa thuận, Polymarket phải ngừng cho phép người dùng Hoa Kỳ truy cập và thực hiện chặn IP từ năm 2022. Nền tảng chuyển phần lớn hoạt động ra nước ngoài để giảm thiểu rủi ro trong nước. Dẫu vậy, không ít người dùng Hoa Kỳ vẫn dùng VPN để truy cập, phần nào cho thấy hạn chế của việc chặn địa lý và sức hút thị trường.
Chuẩn bị cho việc trở lại Hoa Kỳ, Polymarket bổ nhiệm cựu Ủy viên CFTC J. Christopher Giancarlo làm Chủ tịch Hội đồng cố vấn tháng 5/2022, tận dụng kinh nghiệm quản lý thị trường phái sinh và luật CFTC. Việc sử dụng cựu quan chức quản lý là giải pháp tuân thủ phổ biến tại các công ty tài chính, y tế Mỹ.
Tháng 11/2024, thách thức tuân thủ tái xuất khi FBI khám xét nhà CEO Shayne Coplan ở New York, thu giữ thiết bị điện tử nhưng không bắt giữ. Điều tra tập trung vào việc Polymarket có vi phạm thỏa thuận với CFTC do để người dùng Hoa Kỳ giao dịch qua VPN.
Khi chính quyền Trump và các chính sách thân thiện crypto lên ngôi, triển vọng pháp lý của Polymarket tại Hoa Kỳ xoay chuyển tích cực. Ngày 15/7/2025, Bộ Tư pháp và CFTC chính thức khép lại điều tra mà không truy cứu thêm trách nhiệm pháp lý—giải tỏa sự bất ổn kéo dài nhiều năm.
Ngay sau đó, Polymarket mua lại QCEX—sàn giao dịch phái sinh được CFTC phê duyệt—với giá $112 triệu ngày 21/7/2025. CEO Shayne Coplan đánh giá đây là bước ngoặt lớn giúp Polymarket có khung vận hành tuân thủ hoàn chỉnh. QCEX nhận giấy phép DCM ngày 9/7/2025 và Polymarket hoàn tất thâu tóm chỉ sau 12 ngày. Nhờ giấy phép QCEX, Polymarket có thể phục vụ hợp pháp người dùng Mỹ, tạm thời giải quyết vấn đề tuân thủ.
Dù thương vụ M&A này giúp Polymarket vượt qua rào cản pháp lý Mỹ, nền tảng vẫn phải thực hiện điều chỉnh vận hành đáng kể. Đặc biệt là thay đổi triết lý KYC/AML. Ban đầu Polymarket hấp dẫn nhờ tính “ẩn danh” và “phi tập trung”, không kiểm tra KYC, tạo ra tăng trưởng nhanh chóng. Tuy nhiên, cách này tiềm ẩn rủi ro pháp lý và nguy cơ thao túng. Với việc thâu tóm QCEX, Polymarket nhiều khả năng sẽ áp dụng quy trình KYC/AML nghiêm ngặt theo yêu cầu của CFTC.
Các yêu cầu tuân thủ mới bao gồm: xác minh danh tính (CIP), thẩm định khách hàng (CDD), thẩm định chuyên sâu (EDD), giám sát giao dịch liên tục và báo cáo hành vi đáng ngờ. Sự chuyển đổi này đánh dấu quá trình dịch chuyển từ Web3 phi tập trung sang mô hình dịch vụ tài chính tuân thủ quy định, buộc công ty phải liên tục cân đối giữa decentralization và tuân thủ pháp lý.
So với Mỹ, Polymarket lựa chọn chiến lược thận trọng ở các khu vực khác. Đối mặt việc bị xem là cờ bạc và bị cấm tại châu Âu, Singapore, công ty chủ động chặn truy cập IP cho người dùng Pháp, Singapore và các khu vực liên quan, rút khỏi thị trường mà không khiếu kiện.
Phân tích chi tiết quá trình tuân thủ của Polymarket mang đến nhiều bài học quý cho các nhà sáng lập, đội ngũ Web3: