Cuối những năm 1980, một nhà vật lý tên là Nathan Moster làm việc tại sàn giao dịch chứng khoán Mỹ. Anh không có nền tảng là một ngân hàng truyền thống hay một nhà giao dịch, mà từng chịu trách nhiệm về vận chuyển kim loại và hàng hóa lớn trong lĩnh vực logistics. Kinh nghiệm độc đáo này đã mang lại cho anh một góc nhìn khác biệt so với tư duy tài chính thông thường.

Lúc đó, quỹ tương hỗ là công cụ chính để có được sự tiếp xúc rộng rãi với thị trường. Mặc dù cung cấp cơ hội đầu tư đa dạng, nhưng vẫn tồn tại những hạn chế rõ ràng. Các nhà đầu tư không thể mua bán trong ngày giao dịch mà phải chờ đến khi thị trường đóng cửa để xác định giá giao dịch. Tính chậm trễ này đặc biệt bất tiện đối với những nhà đầu tư quen với việc giao dịch cổ phiếu theo thời gian thực.

Đối mặt với thách thức này, Nathan đã đề xuất một ý tưởng cách mạng: tạo ra một sản phẩm có thể theo dõi chỉ số S&P 500, đồng thời có thể giao dịch như một cổ phiếu đơn lẻ. Đề xuất này ban đầu gặp phải nhiều nghi ngờ, bao gồm sự thiếu hụt khung pháp lý và sự không chắc chắn về nhu cầu thị trường. Tuy nhiên, Nathan kiên trì với ý tưởng của mình và tiếp tục thúc đẩy khái niệm đổi mới này.

Năm 1993, nỗ lực của ông cuối cùng cũng đã đơm hoa kết trái. Chứng chỉ lưu ký tiêu chuẩn (SPDR) với mã giao dịch SPY đã lần đầu tiên ra mắt, thực tế đây là quỹ giao dịch chứng khoán (ETF) đầu tiên. Công cụ này có thể đại diện cho hàng trăm cổ phiếu, mang lại sự thuận tiện chưa từng có cho các nhà đầu tư.

Mặc dù ETF ban đầu được coi là sản phẩm ngách, nhưng nó đã dần phát triển thành một trong những chứng khoán có khối lượng giao dịch lớn nhất toàn cầu. Trong nhiều ngày giao dịch, khối lượng giao dịch của SPY thậm chí còn vượt quá tổng khối lượng giao dịch của tất cả các cổ phiếu mà nó theo dõi. Sự thành công của công cụ tổng hợp này không chỉ thay đổi cách thức giao dịch của nhà đầu tư mà còn mang lại sức sống và hiệu quả mới cho thị trường tài chính.

Sự ra đời và phát triển của ETF cho thấy tư duy liên ngành có thể thúc đẩy đổi mới tài chính như thế nào. Câu chuyện của Nathan Most nhắc nhở chúng ta rằng đôi khi những đổi mới vĩ đại nhất có thể đến từ những nơi không ngờ tới, và sự kiên trì cùng tầm nhìn thường là yếu tố then chốt để biến những ý tưởng cách mạng thành hiện thực.